Met veel moeite en geld heeft Christa Wongsodikromo weer de achternaam die haar familie had en niet meer de koloniale achternaam.
Christa Wongsodikromo 21 december 2022, 09:11
In Trouw (https://www.trouw.nl/opinie/eindelijk-heb-ik-de-achternaam-van-mijn-familie-terug~bd8709a5/).
Het kabinet heeft dit najaar de knoop doorgehakt om een naam gratis te kunnen wijzigen als die een link heeft naar het slavernijverleden. Eindelijk neemt Nederland verantwoordelijkheid om de schade die het heeft aangericht te herstellen. Maar doordat zoveel Nederlanders afstammelingen zijn van tot slaaf gemaakten, weten velen niet wie hun familie is of waar ze vandaan komen. Zolang Nederland stamboomonderzoek niet financiert, kunnen zij helemaal niet achterhalen wat de naam van hun voorouders was.
Omdat mijn voorouders relatief laat zijn verhandeld, is het mij wél gelukt om uit te vinden wie onze familie is. Mijn overgrootouders zijn in 1930 samen met drie kinderen uit Java verhandeld naar Suriname; ze lieten twee kinderen achter. Ze moesten dwangarbeid verrichten, het leven in Suriname was zwaar. Veel familie kwam terecht op internaten. Hier werden Javanen verwesterd en ‘beschaafd’ door middel van schoolprogramma’s. Ze kregen lijfstraffen als ze hun eigen cultuur beoefenden. Mijn oudoom werkte voor een internaat in Suriname en ging daarvoor studeren in Indonesië. Hij heeft toen onze familie gevonden.
Adoptietrauma
Mijn oma is onverwachts zwanger geraakt van een tweeling: mijn vader en mijn oom. Door de slechte omstandigheden in Suriname zijn mijn vader en oom als tweeling gescheiden. Een christelijk, wit missionarissenkoppel dat op het internaat in Suriname werkte, adopteerde mijn vader en vestigde zich in Nederland. Ze adopteerden ook kinderen uit koloniaal bestuurde landen als Sri Lanka, Curaçao, Suriname en Indonesië (Molukken en Papoea). Mijn vader kreeg een nieuwe voor- en achternaam en is geheel buiten zijn eigen cultuur opgegroeid. Dankzij de zoektocht van zijn tweelingbroer zijn de broers later herenigd.
Opgroeien met een vader met een adoptietrauma is zwaar. Het trauma van verlies van identiteit wordt inter-generationeel doorgegeven. Dit komt nog bovenop de Javaans-Surinaamse geschiedenis van migratie naar een volslagen ander werelddeel. Ik heb last van de koloniale achternaam die ik heb gekregen. De tweelingbroer van mijn vader heeft gelukkig geholpen een naamswijziging mogelijk te maken. Er is gebleken dat ik psychische hinder ondervind van het dragen van een koloniale achternaam, en de overheid heeft de aanvraag goedgekeurd. Ik heet nu geen Soeters meer, maar Wongsodikromo.
Nederland beslist nog altijd
Onze familie zorgt al generaties dat verbindingen worden hersteld en behouden. Nederland heeft nog niks betekend voor de Javaans-Surinaamse gemeenschap als het gaat om herstel. Het geld voor deze naamswijziging moesten we zelf ophoesten. De aanvraag zelf kost 835 euro en de psychologische verklaring 440 euro. Ik kom namelijk niet in aanmerking voor een regeling die wel geldt voor slachtoffers van slavernij.
Maar een koloniale achternaam krijg je op verschillende manieren. Nederland zou moeten kijken naar de verschillende lagen ervan. Overheidsdocumenten tonen aan dat de slavernij niet afgeschaft zou zijn zonder contractarbeid. Hoewel het leed van elke gemeenschap anders is, zijn wij als nazaten verbonden door hetzelfde koloniale systeem. Dan is het schandalig om zo’n groot bedrag voor naamsverandering als slachtoffer van kolonialisme zelf te moeten neerleggen.
Daar komt nog bij dat de koning daarvoor goedkeuring moet geven. Zijn overgrootmoeder is medeverantwoordelijk voor de ontvoering van mijn overgrootouders, wiens achternaam ik terugneem. Toen de Javanen in Suriname aankwamen hadden zij geen achternaam, die kregen zij van de Nederlandse regering. Mijn overgrootouders hebben toen de achternaam Wongsodikromo aangenomen. Dit jaar, op dezelfde dag van hun aankomst, ontving ik het bericht dat de koning goedkeuring heeft gegeven om mijn achternaam te veranderen.
Ook al is dit een vorm van identiteitsherstel, de procedure is niet veranderd sinds de koloniale tijd. De Nederlandse regering beslist namelijk nog steeds over onze identiteit.
—