Op 21 maart 2021 plaatste ik een paar posts op Instagram en een post op Facebook over de media aandacht rondom 21 maart en de Molukse gemeenschap in Nederland. Ik ben hiermee viral gegaan en heb honderden (doods)bedreigingen ontvangen. Aan mijn adres, maar ook op plekken waar ik zou komen. Daarnaast zijn mensen in mijn lijst uitgescholden, geïntimideerd en onder druk gezet om mij te cancellen of om informatie over mij door te geven. Ik heb meerdere huisbezoeken ontvangen, mijn omgeving heeft bedreigende en belastende berichten van anonieme accounts, hoogstwaarschijnlijk allemaal Ambonezen. Ik ontvang al jaren belastende anonieme berichten van deze groep. In 2020 heeft FunX mij geïnterviewd over de reis naar Indonesië en Suriname. De Molukse gemeenschap hebben bij FunX geklaagd en hen onder druk gezet om het artikel te verwijderen. FunX houdt koloniale hiërarchieën nog steeds in stand. Hieronder volgt de mailwisseling met FunX.
26 maart 2021 om 11:49 Door: Ginette Thiellier
Hoi Christa,
Een tijd geleden heeft een van de online redacteuren jou geïnterviewd voor een Close-Up. Nu zijn we n.a.v. dat interview als FunX vanuit verschillende hoeken benaderd over jouw post over KNIL. We staan nog steeds achter dat interview van vorig jaar, omdat het daarin draait om jouw persoonlijke reis. We zouden het daarom liever niet offline willen halen, maar we zijn wel geschrokken van de uitspraken richting de nakomelingen van KNIL-militairen. Het is begrijpelijk dat jij anders denkt over KNIL dan een groot deel van de Molukse community, maar er zitten in dit verhaal heftige trauma’s aan beide kanten. We willen met Close-up juist verbindende verhalen brengen en nu verschillende mensen zich gekwetst voelen door wat jij hebt gepost, twijfelen we hier toch over. We vinden het vooral tekort doen aan je eigen verhaal en ik wilde dus graag even met je checken hoe je hier zelf over denkt?
Met vriendelijke groet,
Ginette Thiellier
Eindredacteur online
26 maart 2021 om 19:15 Door: Christa Noëlla
Hallo Ginette Thiellier.
Vorig jaar hebben jullie een persoonlijk interview afgenomen over mijn reis naar Suriname en Indonesië, een belangrijk en onbelicht perspectief in de Nederlandse (koloniale) geschiedenis. Het is belangrijk omdat er nog erg weinig bekend is over de slachtoffers van het Nederlands koloniale verleden. Dit blijkt ook vanuit jouw mail dat ik mij afvraag of je eigenlijk wel enige kennis hebt over de Nederlandse geschiedenis. Als je mijn uitspraken had begrepen, dan zou je begrijpen dat het KNIL alleen een daderpositie kan innemen waar geen positief woord over gezegd kan worden. Het KNIL was de uitvoerende macht van de kolonisatie van Indonesië wat ervoor zorgde dat de bezetting in stand gehouden kon worden. Dit kon in stand gehouden worden door opstanden tegen onderdrukking met grof geweld neer te slaan al ver vóór de onafhankelijkheidsoorlog en natuurlijk hebben ze de bezetting in stand gehouden door invasie te plegen op een land wat de onafhankelijkheid had uitgeroepen. Hier zijn minimaal 150.000 mensen afgeslacht die alleen maar hun vrijheid terug wilden na honderden jaren van onderdrukking. Stichting K.U.K.B. voert al jaren rechtszaken tegen de staat die zij keer op keer winnen en waar de Nederlandse staat veroordeeld wordt wegens oorlogsmisdaden.
Je spreekt van heftige trauma’s van beide kanten. Er zijn geen beide kanten. Wanneer we over de Tweede Wereldoorlog spreken, wat vergeleken met de kolonisatie van Indonesië slechts 5 jaar heeft geduurd, dan gaan we het leed van de nazi’s en NSB’ers ook niet centreren en wissen we het leed van de slachtoffers uit. Dat doe je niet. Maar jullie doen dat wel door structureel aandacht te besteden aan het leed van de daders maar verhalen van slachtoffers van kolonialisme wissen jullie uit, net zoals de Nederlandse staat tot hedendaags al succesvol weet te doen. Hoe kan je van beide kanten spreken als je alleen de daderkant op jullie platform belicht.
Bij het afnemen van het interview heb ik jullie ook geinformeerd dat ik in 2016 hashtag #geen4meivoormij in het leven heb geroepen. Aangezien jullie met dit statement laten zien niet achter de hashtag te staan, had dat voor jullie toen al een reden moeten zijn om dit perspectief te publiceren. Jullie hebben namelijk enkel sympathie voor de daders van kolonialisme, maar niet voor de slachtoffers, precies wat er op 4 mei om 20:00 uur gebeurt. Met het uitroepen van deze hashtag heb ik het hele land doen bewegen, niet een paar gemeenschappen in Nederland zoals nu.
Ik wil deze mail afsluiten waar ik nog één laatste nadruk wil doen op het feit dat kolonialisme slecht is en verzet tegen kolonialisme is goed. Zo zwart-wit is het, zonder grijze gebieden. Je vertelde me dat je twijfelde om het offline te halen en dat je benieuwd was naar mijn reactie. Ik zie dat het artikel al offline is gehaald en je dus helemaal niet zo om ‘beide kanten’ geeft. Jullie worden gefinancieerd door de overheid waaruit ik kan concluderen dat té kritisch zijn op kolonialisme overduidelijk niet gewaardeerd wordt.
In de cc heb ik na verzoek de volgende mensen toegevoegd:
Jeffry Pondaag – Voorzitter stichting K.U.K.B.
Fitria Jelyta – Voorzitter stichting Histori Bersama
Marjolein van Pagee – Oprichter stichting Histori Bersama
Dr. Toebosch – Director of Dutch and Flemish Studies, Germanic Languages and Literatures, University of Michigan
Het besluit om het artikel offline te halen en de verheerlijking van de KNIL laat zien hoe het anti-Indonesische koloniale gedachtegang na de dekolonisatie nog steeds niks is veranderd. Funx draagt hieraan bij. Ik ontvang graag een reactie op mijn genoemde punten en een uitleg van jullie besluit die de twijfel liet wegnemen om het artikel offline te halen.
Christa Noëlla Soeters
26 maart 2021 om 23:22 Door: Marjolein van Pagee
Beste Ginette Thiellier,
Dat er iets he-le-maal mis was gegaan, dat was de boodschap die ik te lezen kreeg toen ik op de link klikte naar het interview met Christa op jullie site:
Daar is geen woord aan gelogen. De censuur die jullie hebben toegepast is he-le-maal mis, fout, op geen enkele manier te verdedigen. De engelse vertaling van het interview plaatsten wij op de vertaalwebsite Histori Bersama.
https://historibersama.com/christa-about-journey-to-indonesia-funx-nl/?lang=nl
Zo belangrijk vinden wij Christa’s stem, ongeacht hoeveel emotie zij ook oproept. Emotie is namelijk geen reden om iemands mond te snoeren. Het is eerder een graadmeter dat er kennelijk een gevoelige snaar geraakt is.
Je schrijft dat jullie alleen verbindende verhalen willen brengen. Maar het is mijns inziens onmogelijk om verbinding te bereiken met stilzwijgen. Stilzwijgen is niet goed als er pijnlijke leugens mee worden bedekt. Zoals het spreekwoord luidt: zachte heelmeesters maken stinkende wonden. Het aanstippen van de pijnlijke plek roept uiteraard emotie op, zelfs geweld, maar het kan uiteindelijk ook leiden tot nieuwe inzichten. En van daaruit verbinding met groepen die tot nu toe niet gehoord worden.
Soms moet eerst de confrontatie worden aangegaan, wil er beweging komen. Ik heb bewondering voor mensen zoals Christa, maar ook voor Jeffry Pondaag CC in deze e-mail. Mensen die het voortouw nemen, geen blad voor de mond, met alle risico’s vandien. Want wat een haat, wat een projectie heeft Christa in de afgelopen week over zich heen gekregen! En dan nu, als klap op de vuurpijl, nog eens deze keiharde censuur.
Het KNIL was een koloniaal leger, een instrument in de handen van koloniaal Nederland. Dit instrument was gebaseerd op verdeel-en-heers. Dat wil zeggen dat bevolkingsgroepen die aan elkaar verwant waren, tegen elkaar zijn opgezet. Soldaten in dienst van het koloniale leger moesten het vuile werk opknappen waardoor Nederland een imperium kon opbouwen waarin apartheid de norm was. In dat leger dienden mensen uit de Molukken, uit Menado (Noord-Sulawesi) en ook uit Java om hun eigen broeders en zusters in naam van het Nederlandse koningshuis te vermoorden. Dát is de grootste misdaad tegen de menselijkheid die aan Nederland kleeft en waarvan men hier net doet alsof we er niets mee te maken hebben. De heftige emoties in de Molukse gemeenschap in Nederland zijn het bewijs dat het effect van deze verdeel-en-heers nog lang niet uitgewerkt is. Want de haat naar Indonesië voert hierin de boventoon, en die haat komt niet uit de lucht vallen. Zoals Christa in haar e-mail aangeeft, voert Jeffry Pondaag met zijn stichting KUKB al jaren succesvolle rechtszaken tegen de Nederlandse staat om deze misdaden aan te kaarten. Achter deze rechtszaken schuilt menselijk trauma dat in Nederland niet of nauwelijks bestaat. De reden dat we dit leed niet kennen is simpelweg dat hier geen nazaten leven van mensen die dit is aangedaan. Hier leven de nazaten van de mensen die dit leed hebben helpen berokkenen, waaronder ook nazaten van het KNIL. Natuurlijk stond het KNIL er voor wat betreft 1945-1949 niet alleen voor, er werden ook meer dan 150.000 witte mannen gestuurd, waaronder mijn opa, die met zijn allen Indonesië opnieuw hebben bezet.
De ergernis die in Christa’s post tot uiting kwam is in ons land dan misschien een perspectief van de minderheid, in Indonesië is dit het gangbare beeld over het KNIL. Het is niet verwonderlijk dat KNIL-ers in Indonesia gezien worden als verraders, hoe pijnlijk ook, dat is hoe de kaarten liggen. Kijk bijvoorbeeld eens naar deze video die we van Nederlandse ondertiteling hebben voorzien, waarin de Indonesische historicus Anhar Gonggong vertelt over de Nederlandse verdeel-en-heers praktijken tussen 1945-1949. Gonggong’s vader en oudste broer zijn vermoord door de troepen van de beruchte Kapitein Westerling: https://youtu.be/BbON0SPfI2I
Hoe dan ook, als het gaat om mensenrechtenschendingen is het onmogelijk om te spreken van ‘beide kanten’. Ik vind het onacceptabel dat een Nederlandse site als FunX het dekoloniale perspectief van Christa uitwist en monddood maakt.
En dat alles om de Molukse gemeenschap in Nederland te steunen? Wat zegt dat nu eigenlijk? In het licht van de geschiedenis? Ga eens na waarom de woede van Molukse Nederlanders kennelijk meer waarde voor jullie heeft terwijl jullie Christa’s visie wegpoetsen? Sterker nog, haar stem wordt niet alleen weggepoetst, ze wordt ook nog eens gecriminaliseerd, alsof zij ’te ver is gegaan.’
Het is belangrijk om te erkennen dat het koloniale beleid van Nederland al deze ellende heeft veroorzaakt. Het is tijd dat we hier niet langer van wegkijken. Het is tijd om verantwoordelijkheid te nemen en studie te maken van wat verdeel-en-heers nu eigenlijk inhoudt. Ik hoop dat FunX bereid is om hiermee actief aan de slag te gaan. Christa verdient geen muilkorf maar eerherstel voor alle haat die zij heeft geïncasseerd.
Met deze e-mail wil ik laten weten dat ik achter haar sta en dat er inderdaad iets he-le-maal mis is gegaan.
Ik ben dan ook erg benieuwd naar jullie reactie op de punten die Christa aankaart in haar e-mail.
Hartelijke groet,
Marjolein van Pagee
Founder Histori Bersama
www.historibersama.com
27 maart 2021 om 4:02 door: Annemarie Toebosch
Dear Ginette Thiellier and NPO FunX,
I run Dutch and Flemish Studies at the University of Michigan, a decolonial language and culture program at the top public research institution in the US. With a long history of social justice scholarship and teaching, our institution and the Dutch program center antiracist and decolonial thought. Christa Soeters is a regular contributor to our program:
This past year we analyzed Christa’s thought on trauma in our Translating Antiracism working group that included prominent race scholars like Dr. Larry Gant (https://ssw.umich.edu/faculty/profiles/tenure-track/lmgant) and Dr. Naomi Andre (https://lsa.umich.edu/ncid/people/diversity-scholars-directory/naomi-andre.html). Every year, we analyze Christa’s past work with #Geen4MeiVoorMij. Christa visits our classes and teaches our students, and she is scheduled to visit our campus this coming fall as a special lecturer in our anniversary theme semester “Decolonizing the Netherlands”.
It came as a real shock today to learn that you have decided to censor Christa Soeters’ voice.
The University of Michigan has a long history of being a safe haven to Jewish students. In our large Holocaust course, Anne Frank in Context, 175 students read my translation of your interview with Christa (as published on Histori Bersama) in our unit on ‘postmemory’ – the Holocaust studies term for transgenerational trauma. Students with postmemory use your piece in research papers that examine their own histories of persecution. And in our Dutch language curriculum, we work with the original Dutch NPO FunXtext that has now disappeared.
Christa’s is a rare anticolonial voice in the Netherlands with views that, frankly, are widely accepted in cultures that no longer hide institutional racism behind “individual stories”. We understand from race scholarship that Discourses of Individualism remove historical dimensions and hide institutional racism. As Robin DiAngelo states “Individualism falsely positions us as existing outside of social history.” Christa’s comments that you have decided to censor her for, fight this Discourse of Individualism. They dismantle a system that instrumentalizes individual KNIL-grandfather stories to cover up colonial crimes.
And who wins here, through your censorship? White Dutch culture does. Whiteness wants us to think in terms of safe “vignettes”, individual stories that ensure that no one needs to consider why and how KNIL grandfathers were made perpetrators in the Netherlands’ colonial crimes. Whiteness also wants us to think in Donald Trump’s terms of “bad people on both sides”, bad people on the Indonesian side, bad people on the Dutch side. As Christa points out to you, imagine for one moment if we did the same with Nazi Germany and the NSB? It would be unacceptable, and rightly so. Because there’s an unequivocal truth that nazism and colonialism are human rights violations and human rights are absolute.
This coming Thursday when I teach how systems of oppression live on in postmemory and when I would normally have pulled up your piece, I will need to explain to my students why Christa Soeters is no longer allowed to speak to them through your primary source. It will be a very sticky story to tell: a brown woman is censored by a news outlet called FunX of large mainstream Dutch media organization NPO, as soon as her story can no longer be read as one of individual pain but must instead be considered in light of larger systems of oppression.
I stand with Christa Soeters, and I hope that you will read her comment a few more times: “kolonialisme is slecht en verzet tegen kolonialisme is goed. Zo zwart-wit is het, zonder grijze gebieden”, and that you will then provide the necessary repair.
Best wishes,
Annemarie Toebosch
29 maart 2021 om 10:56 Door: Ginette Thiellier
Hi Christa,
Zoals ik in de eerdere mail al heb aangegeven is het niet de inhoud van het artikel de reden van het offline halen. We vinden het juist belangrijk om het verhaal te vertellen over Indonesië, het koloniale verleden en het daarbij komende trauma. Dat is ook de reden dat we het in eerste instantie hebben gepubliceerd.
Het gaat erom dat wij meerdere haatdragende posts vanuit jouw adres hebben binnengekregen, gericht naar bepaalde groeperingen en minderheden. Het is niet de eerste keer dat er controversie is ontstaan over het feit dat we jou een platform hebben gegeven en we zijn een lange tijd achter de publicatie blijven staan, omdat we het een belangrijk verhaal vinden om te vertellen.
We zijn voorstander van het brengen van eerlijke verhalen en vinden het belangrijk dat dit verhaal wordt verteld, maar niet als dat ten koste gaat van anderen. Zoals in de vorige mail al aangegeven, deze serie draait om het verbinden van mensen, ook als het gaat om kwesties die heel heftig en pijnlijk zijn, zoals in dit geval. Daarnaast zijn Close-Up-artikelen altijd verhalen vanuit één persoon, dus hoor- en wederhoor is onmogelijk in deze serie, maar wel noodzakelijk bij dit onderwerp. Omdat er nu alleen maar meer polarisatie is ontstaan, hebben we besloten het artikel alsnog offline te halen. Dit betekent niet dat we een kant kiezen in dit verhaal of het enkel opnemen voor de nazaten van de KNIL-militairen en daarmee de koloniale gedachtegang ondersteunen, zoals jij in de mail aangeeft.
Wij zien ook dat het deel van de geschiedenis dat in jouw mail en de mails van Marjolein en Annemarie lang onderbelicht is gebleven en vinden dat deze meer aandacht verdienen. FunX gaat er de komende periode actief mee aan de slag om te kijken hoe we dit verhaal vanuit verschillende invalshoeken kunnen brengen, zonder dat anderen zich hierdoor gekwetst voelen.
We begrijpen de teleurstelling van jullie kant, maar we hebben goed nagedacht over dit besluit.
Met vriendelijke groet,
Ginette Thiellier
Eindredacteur online
—